аҥысыр

аҥысыр
Г. ӓнгы́сыр
1. узкий, неширокий. Аҥысыр корно узкая дорога; аҥысыр йолаш узкие брюки; аҥысыр шинча узкие глаза; аҥысыр оҥа узкая доска.
□ Изи вичкыж капан, аҥысыр шӱргывылышан марий шинчажым каралтен колтыш. Н. Лекайн. Маленького роста, тонкий, с узким лицом мужик вытаращил глаза. Уржа пасу гоч аҥысыр корно дене олачан-вулачан койын, еҥ-влак йогат. Д. Орай. По узкой дороге через ржаное поле, пестрея, текут люди.
2. перен. узкий, ограпиченный, недалёкий. Тылеч коч, Большаковын тематикыже аҥысыр. АА. Казаков. Более того, у Большакова тематика ограниченная. Варвушын илыш умылымашыже моткоч аҥысыр. С. Эман. У Варвуша очень ограничено понимание жизни.
3. в знач. сущ. узость. Вӱдшын аҥысыржым иалем ыле гын, келге пушетым ом нал ыле. Муро. Если бы знал узость реки, не взял бы глубокой лодки.
◊ Аҥысыр ушан недалёкий умом, ограниченный умом. Тиде тӱняште илынет гын, аҥысыр ушан ит лий. М. Шкетан. Если хочешь жить в этом мире, не будь недалёким умом.

Марийско-русский язык (Марла-рушла мутер). 2009.

Смотреть что такое "аҥысыр" в других словарях:

  • қысыр — күзеу. Кекілін қалдырып, жалын сыпыра күзейді, ал құйрығының жоғарғы жағынан үш бунап күзеп, ұшын шырпып қана қояды (Шаңырақ, 523). Қысыр сөзге дес бермес. Тілге шешен, сөзге шебер (адам). Ол да қ ы с ы р с ө з г е д е с б е р м е с, нағыз… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • ысырғыштау — ысырғышта етістігінің қимыл атауы …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • қысыр-буаз — сын. Малдың қысыр не буаз екендігі. Малсақ болып өскен қазақ балалары өз иелігіндегі малдың күйлі күйсізін, аман жаманын, қ ы с ы рб у а з ы н көріп біліп, көңіл бөліп отырады (К.Мұқажанұлы, Ортеке, 7) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • қысыр — сын. Қашпай, төлдемей қалған, бойдақ (мал) …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • қысыр емген — Жұнттай, семіз (тай) …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ысырғыш — зат. Бір затты ысырып жинайтын еңбек құралы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ысырғышта — ет. Бір нәрсені қайта қайта ысыру, сырғыту. – Ендеше, біз де ішпейміз, десіп алдарындағы тостағандарын кейін қарай ы с ы р ғ ы ш т а п томсырая томсырая қалысты (Ө.Ахмет, Қарқаралы., 206) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • атқысыр — сын. Мүлде қысыр, ешқашан тумайтын. – Үйіңдегі 12 биенің алтауы анық буаз, екеуі неғайбыл, екеуі а т қ ы с ы р. Қалған екеуінің қысырлығына қоса өкпесінде тесігі бар (Ел аузынан, 116) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • ысырыс — ысыр етістігінен жасалған ортақ етіс. Екеуі әрі бері ы с ы р ы с ы п отырғанда шұжық еденге түсіп кетеді (Ел аузынан, 314) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • бойдақ — қой. а) Тарттырылған еркек қой. ә) Қысыр қалған саулық. Біздің б о й д а қ қ о й (ту қой) деп жүргеніміз – қысыр қалған саулық (Н. Қазыбеков, Дала., 33) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • қысырлық — зат. Қысыр қалғандық, қашпағандық. – Үйіңдегі 12 биеңнің алтауы анық буаз, екеуі неғайбыл, екеуі атқысыр. Қалған екеуінің қ ы с ы р л ы ғ ы н а қоса өкпесінде тесігі бар (Ел аузынан, 116) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»